بیانیه ها و پروتکل های کنفرانس سازمان ملل متحد درباره محیط زیست

سفارت جمهوری اسلامی ایران در نایروبی ، نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران نزد برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد ار برعهده دارد. رئیس سازمان محیط زیست جمهوری اسلامی ایران ، عضو مجمع محیط زیست ملل متحد که بالاترین نهاد برنامه محیط زیست است می باشد. این مجمع هر دوسال یک بار در نایروبی تشکیل جلسه می دهد و صدها تن از وزریران و مقامات ارشد دولتهای عضو در آن حضور می یابند. تمامی اعضای سازمان ملل متحد عضو برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد می باشند.

بیانیه کنفرانس سازمان ملل متحد دربارة انسان و محیط زیست ، استکهلم ـ 1972 (1351 ه . ش)

united nations conference
on the man and environment
(stockholm declaration)
stockholm - 1972


 این کنفرانس از پنجم تا شانزدهم ژوئن 1972 (خرداد 1351) در شهر استکهلم پایتخت سوئد با شرکت مقامات و نمایندگان اکثر کشورهای جهان تشکیل شد. کنفرانس مذکور در پایان اجلاس دوازده روزه خود مبادرت به انتشار یک بیانیه یا اعلامیه اصولی و یک طرح عملیاتی یا اجرایی نمود که به عنوان اسناد کنفرانس جهانی محیط زیست تلقی میشوند.
 روز افتتاح این کنفرانس، 5 ژوئن به عنوان روز جهانی محیط زیست تعیین گردیده است.

..........................................................................................................................................

بیانیه کنفرانس سازمان ملل متحد دربارة محیطزیست و توسعه (همایش زمین) ، ریوـ 1992(1371 ه . ش)

united nations conference on
environment and development
dclaration
rio - june 1992



 این کنفرانس از تاریخ سوم تا چهاردهم ژوئن 1992 با حضور و شرکت بیش از یکصد و پنجاه تن از رؤسا و نمایندگان کشورهای جهان در شهر ریودوژانیرو واقع در کشور برزیل تشکیل گردید.
  این کنفرانس جهانی بزرگ که به اجلاس زمین یا همایش ریو موسوم گردیده است توجه جهانی را به مهمترین مسئله بشری در قرن بیست و یکم یعنی محیطزیست جلب نمود.
 حاصل و نتایج کنفرانس ریو عبارتند از: بیانیه اصولی ریو پیرامون محیط زیست و توسعهـ دستور کار 21 یا دستورالعمل اقدام در ارتباط با توسعه پایدار جهانی، اصل جنگل و دو کنوانسیون مهم و یا معاهده بینالمللی تنوع زیستی و معاهده ساختاری سازمان ملل پیرامون تغییرات اقلیمی.

...........................................................................................................................................
دستور کار 21-منشوری برای آینده ، ریوـ 1992(1371 ه . ش)

agenda 21


charter for future


rio - 1992
...........................................................................................................................................

اصول حفاظت از جنگلها ، ریوـ 1992 (1371 ه . ش)

principals on the


conservation of the forests


rio - 1992





 اصول جنگل
  در آغاز تدارک جهت برگزاری اجلاس زمین، امید می رفت که بیانیه های قانونی دربارة جنگلها و معاهدات پیرامون تغییرات آب و هوا و تنوع بیولوژیکی در طی کنفرانس به امضاء برسد.
  قبلاً «سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل متحد» ( fao ) مشاوره و مذاکراتی را پیرامون تنظیم یک موافقتنامه قانونی بینالمللی مربوط به مدیریت پایدار جنگلها آغاز نموده بود.
 در مراحل اولیة مذاکرات، کشورهای صنعتی خواستار موافقتنامهای شدند که بریدن درختان جنگلهای بارانزا را که بیشتر از بقیه در معرض نابودی هستند ممنوع نماید. کشورهای در حال توسعه به رهبری مالزی در پی آن بودند که هرگونه توافقی ناظر بر حفاظت از جنگلهای واقع در مناطق معتدل و یا جنگلهای واقع در عرضهای جغرافیایی شمالی نیز باشد. اینها مناطقی هستند که بخش اعظم جنگلهای پیشین در آنها از بین برده شده و جنگل زدایی در آنجا آهسته تر از مناطق حاره صورت میگیرد (نظیر مناطقی که در ایالات متحده، کانادا و شوروی سابق یافت میشوند.)
رفع این اختلاف نظر وسیع تا هنگام برگزاری کنفرانس ریو ممکن نگردید. ماحصل مذاکرات، تدوین یک سری اصول جهت مدیریت پایدار جنگلهای جهان بود، که پایهای جهت گفتگوهای پس از برگزاری اجلاس شود تا یک توافق قانونی بین المللی پیرامون مسئلة جنگلها به دست آید. این اصول در اجلاس زمین به صورت نهایی در آمده و تصویب شدند.

بیانیة اساسی اصول لازمه توافق کلی جهانی پیرامون مدیریت، حفاظت و توسعه پایدار انواع جنگلها. این بیانیه الزام قانونی ندارد.

............................................................................................................................................

بیانیه اجلاس جهانی توسعه پایدار- آفریقای جنوبی- ژوهانسبورگ 2002(1381 ه . ش)

WORLD SUMMIT ONSUSTAINABLE


DEVELOPMENT JOHANNESBURG


Sep 2002





   از ریشه های خود به آینده
  1ـ ما، نمایندگان ملتهای جهان طی روزهای دوم تا چهارم سپتامبر سال 2002 در اجلاس سران برای توسعه پایدار در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی گردهم آمدهایم تا یک بار دیگر بر تعهدات خود نسبت به توسعه پایدار تاکید ورزیم.

 2ـ ما متعهد میشویم تا جامعه جهانی را به گونهای انسانی، برابر و مسئول بنا کنیم تا در خور منزلت بشری برای همگان باشد.

 3ـ در آغاز این اجلاس، کودکان جهان با سادگی و به روشنی به ما گفتند آینده متعلق به آنهاست و از این رو همه ما را به چالشی فراخواندند تا اطمینان دهیم از طریق اقدامات خود دنیایی فارغ از ذلت و تحقیر حاصل از فقر، تخریب محیط زیست و الگوهای توسعه ناپایدار را برای آنها به ارث میگذاریم.

 4ـ به عنوان بخشی از پاسخ خود به این کودکان که نماینده آینده جمعی ما هستند، همه ما که از اقصی نقاط دنیا با تجارب مختلفی از زندگی متحد شده و به طور عمیق احساس میکنیم نیازی فوری به ساختن جهان روشن تر و جدیدی از امید داریم.

5ـ بر این اساس، بر ما فرض است که مسئولیتی جمعی را برای پیشرفت و تحکیم ارکان تقویت کننده و به هم وابسته توسعه پایدار ـ یعنی توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی و حفاظت از محیط زیست ـ در سطوح مختلف محلی، منطقهای، بینالمللی و سطوح جهانی بپذیریم.

 6ـ ما از این قاره ـ مهد بشریتـ و از طریق این برنامه عمل و بیانیه، اعلام میکنیم که نسبت به دیگران و جامعه بزرگتر حیات و نسبت به کودکان خود مسئولیم.

7ـ ما با اذعان به اینکه بشریت بر سر دوراهی قرار گرفته، متحد شدهایم تا از طریق ارایه یک راه حل مشترک با تلاشی جدی به نیاز مبرم برای تهیه برنامه عملی در جهت توسعه بشری و فقرزدایی، پاسخ مثبت دهیم.
............................................................................................................................................

از استکهلم و ریودوژانیرو تا ژوهانسبورگ

 1-سی سال قبل در استکهلم، ما درباره نیاز فوری برای پاسخ به مشکلات تخریب محیط زیست توافق کردیم. ده سال قبل در کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد توسعه و محیط زیست که در ریودوژانیرو برگزار شد، توافق کردیم براساس اصول ریو، حفاظت از محیطزیست و توسعه اقتصادی و اجتماعی اساس و ارکان توسعه پایدار باشند. ما برای دستیابی به چنین توسعهای، یک برنامه جهانی شامل دستور کار 21 و بیانیه ریو را به تصویب رساندیم و در همه آنها بر تعهدات خود تاکید کردیم. اجلاس ریو گام مهمی بود که دستور کار جدیدی را برای توسعه پایدار تعیین کرد.

2ـ بین ریو و ژوهانسبورگ، ملل جهان در چندین کنفرانس مهم شامل کنفرانس مونتری در مورد سرمایه گذاری و امور مالی توسعه، همچنین کنفرانس وزرای دوحه که توسط سازمان ملل متحد برگزار شد، گردهم آمدند. این کنفرانسها، نگرش جامع و وسیعی را نسبت به آینده بشریت برای جهانیان فراهم آورد.

3ـ در اجلاس ژوهانسبورگ،بیشترین دستاورد ما گردآوری مجموعهای غنی از مردم و نظرات در جستجوی سازنده مسیری مشترک به سوی دنیایی است که دیدگاه توسعه پایدار را محترم شمرده و آن را محقق سازد. ژوهانسبورگ همچنین پیشرفت معنیداری را در کسب اجماع و مشارکت جهانی میان همه مردم سیاره ما تایید کرد.

............................................................................................................................................

چالشهای پیش روی ما

 1ـ ما اذعان میکنیم مبارزه با فقر، تغییر الگوی مصرف و تولید و حفاظت و مدیریت منابع طبیعی به عنوان پایه و اساس توسعه اجتماعی و اقتصادی، از اهداف اساسی و لوازم ضروری توسعه پایدار هستند.
 2ـ خط معیوب عمیقی که جامعه بشری را به دو بخش فقیر و غنی تقسیم میکند و شکاف رو به تزاید بین جهان توسعه یافته و در حال توسعه، تهدیدی جدی و عمده نسبت به ثبات، امنیت و سعادت جهانی است.

 3ـ تخریب و خسارت محیط زیست جهانی کماکان ادامه دارد. تداوم روند نابودی تنوع زیستی، تداوم کاهش ذخایر ماهیان و بیابان زایی که بیش از پیش زمینهای حاصلخیز را از بین میبرد، اثرات نامطلوب تغییرات آب و هوا که کماکان مشهود است، بلایای طبیعی که به طور مکرر و مخرب تر وجود دارند و کشورهای در حال توسعه در برابر آنها آسیب پذیرند و تداوم آلودگیهای دریایی، آب و هوا که میلیونها حیات آراسته را مورد تهدید قرار میدهد.

 4ـ جهانی سازی، بعد جدیدی را به این چالشها افزوده است. سرعت همگرایی بازارها، گردش سرمایه و افزایش عمده جریان سرمایه گذاری در سراسر دنیا، چالشها و فرصتهای نوینی را در برابر توسعه پایدار قرار داده است. اما منافع و هزینههای فرآیند جهانی سازی توزیعی نابرابر داشته و کشورهای در حال توسعه با مشکلات خاصی در مواجهه با این چالشها روبرو هستند.

5ـ ما با خطر این ناهمخوانی جهانی مواجه هستیم، مگر به گونهای عمل کنیم که اساساً زندگی آنها تغییر یابد. فقیران جهان در صورتی که ببینند نمایندگانشان چیزی بیش از سروصدای شیپور و سنج نیستند، ممکن است اعتماد خود را نسبت به نمایندگانشان و نظامهای دموکراتیک که ما بدان متعهدیم، از دست بدهند.

.............................................................................................................................................

تعهدات ما نسبت به توسعه پایدار

1ـ مصمم هستیم تضمین کنیم تنوع غنی ما که همان قوت جمعی ماست درجهت مشارکتی سازنده برای تغییر و دستیابی به هدف مشترک توسعه پایدار مورد استفاده قرار گیرد.

2-ما با اذعان به اهمیت ایجاد وحدت بین انسانها، بر ترویج گفتگو و همکاری بین ملتها و تمدنهای جهان، بدون درنظرگرفتن نوع نژاد، ناتوانی، مذهب، زبان، فرهنگ و سنت آنها اصرار می ورزیم.

 3- ما از تمرکز اجلاس ژوهانسبورگ برتجزیه ناپذیری منزلت بشری استقبال میکنیم و تصمیمات این اجلاس را در مورد اهداف، زمان بندیها و مشارکتها برای تسریع دسترسی به نیازهای اساسی چون آب سالم، بهداشت، مسکن مناسب،انرژی، مراقبتهای بهداشتی، امنیت غذایی و حفاظت از تنوع زیستی تایید مینماییم. در عین حال با هم در جهت یاری یکدیگر به منظور برخورداری از امکان دسترسی به منابع مالی، منافع حاصل از بازار، تضمین ظرفیت سازی، استفاده از فنآوری ،توسعه منابع انسانی، تعلیم و تربیت و آموزش برای از میان برداشتن همیشگی توسعه نیافتگی تلاش میکنیم.

 4ـ ما یک بار دیگر بر تعهد خود در مورد توجه ویژه و اولویت بخشی به مبارزه علیه شرایط جهانی که تهدیداتی جدی برای توسعه پایدار مردم ما پدید آورده، تاکید میکنیم. این شرایط مواردی چون گرسنگی شدید، سوء تغذیه، اشغال خارجی، منازعات مسلحانه، مشکل قاچاِ موادمخدر، جرایم سازماندهی شده، فساد، بلایای طبیعی، قاچاِ سلاحهای غیرمجاز، قاچاِ افراد، تروریسم، عدم تحمل و دامن زدن به اختلافات نژادیـ قومیـمذهبی و سایر دشمنیها، نفرت از بیگانگان و دولتهای اجنبی و بیماریهای بومی، مزمن، مسری به خصوص ویروس hiv ناقل بیماری ایدز، مالاریا و سل هستند.

 5ـ ما متعهد میشویم که توانمندسازی و رفع سلطه از زنان و تساوی جنسیتی را در همه فعالیتهایی که در دستور کار 21،اهداف توسعهای هزاره و برنامه عمل ژوهانسبورگ به آنها تصریح شده، تضمین نماییم.
 6ـ ما به این حقیقت معتقدیم که جامعه جهانی با لوازم و منابع موجود خود میتواند با چالشهای فقرزدایی و توسعه پایدار که بر سر راه بشریت قرار گرفته، مقابله کند. ما با یکدیگر برای تضمین اینکه منابع موجود به نفع بشریت استفاده شود، گامهای بلندتری برخواهیم داشت.

 7ـ در این مورد، برای مشارکت در جهت دستیابی به اهداف توسعه مصراً از کشورهای در حال توسعه میخواهیم کوششهای جدی خود را برای جذب کمکهای توسعهای رسمی ( oda ) در سطوح توافق شده بینالمللی معطوف دارند.

8ـ ما وجود گروه بندیها و اتحادیههای منطقهای قوی تر، از قبیل مشارکت نوین برای توسعه آفریقا ( nepad ) که به ترویج و تقویت همکاری منطقهای، بینالمللی و توسعه پایدار میانجامد، ضروری دانسته و از آنها استقبال و حمایت میکنیم.

 9ـ ما باید توجه خاص خود را به نیازهای توسعهای دولتهای در حال توسعه جزایرکوچک و کشورهای کمتر توسعه یافته تداوم بخشیم.

 10ـ ما دوباره بر نقش حیاتی و اساسی بومیان در توسعه پایدار تاکید میکنیم.

11ـ ما معتقدیم که توسعه پایدار نیازمند مشارکتی فراگیر، وسیع و بلند مدت در سیاستگذاری ، تصمیم گیری و اجرا در همه سطوح میباشد. ما به عنوان شرکای اجتماعی به همکاری و تلاش خود برای مشارکت مداوم و با ثبات با همه گروههای عمده، با احترام به نقشهای مهم و مستقل هر یک از آنها ادامه میدهیم.

12ـ ما توافق میکنیم که بخش خصوصی شامل شرکتهای بزرگ و کوچک با توجه به فعالیتهای قانونی خود وظیفه دارند تا در توسعه مناسب و پایدار جوامع مشارکت نمایند.

 13ـ ما همچنین توافق میکنیم تا با در نظر گرفتن بیانیه سازمان جهانی کار در خصوص اصول و حقوِ اساسی کار، به رشد و افزایش فرصتهای شغلی درآمدزا کمک کنیم.

 14ـ ما بر این نیاز متفق هستیم که شرکتهای بخش خصوصی میبایست وادار به پاسخگویی شوند. این پاسخگویی باید در محیطی با ثبات و شفاف صورت گیرد.

15ـ ما متعهد میشویم که به منظور اجرای موثر دستور کار 21 ، اهداف توسعهای هزاره و برنامه اجرایی ژوهانسبورگ، به تقویت و بهبود حاکمیت در کلیه سطوح آن بپردازیم.
.............................................................................................................................................

برنامه محیط زیست ملل متحد ، یونپ - 1972(1351 ه . ش)

united nations environment
programme
unep - 1972




اهدف برنامه :
 براساس اعلامیه محیط زیست بشر (بیانیه اصولی )که در ژوئن 1972به تصویب کنفرانس جهانی محیط زیست انسان در استهکلم رسیده است حفظ محیط زیست بشر وتضمین حقوق بشر برای برخورداری از محیط زیست سالم وتشویق وترغیب فعالیتهای زیست محیطی در سطوح بین المللی ومنطقه ای وتوسعه قوانین ومعاهدات بین المللی به منظور کنترل آلودگی وتخریب محیط زیست ناشی از فعالیتهای بشری از اهداف برنامه می باشد.


 اطلاعات عمومی برنامه مذکور:
 تاریخ تصویب برنامه ـ 15 دسامبر 1972
محل تصویب نیویورک، سازمان ملل متحد
 محل دبیرخانه ـ نایروبی، کنیا
 مرجع ملی و دستگاه دولتی مسؤول برنامه مذکور در ایران ـ سازمان حفاظت محیط زیست.

قانون ادامه عضویت در صندوقِ برنامه مذکور
(مصوب 15/10/1362)

............................................................................................................................................

 اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی(اتحادیه جهانی حفاظت)
 IUCNـ 1948(1327 ه . ش)

internationalunion


conservation natureand


naturalresources


iucn - 1948




 اطلاعات عمومی اتحادیه:
 تاریخ تشکیل ـ 1948
تاریخ عضویت ایران ـ 1974
 محل دبیرخانه ـ گلند، سوئیس
 مرجع ملی و سازمان مسئول در ایران ـ سازمان حفاظت محیط زیست.

تصویب نامه و قانون عضویت در اتحادیه مذکور
(مصوب 4/12/1352 و 3/9/1370)

تصویبنامة هیأت وزیران در جلسه مورخ 4/12/52 بنابه پیشنهاد شماره 18/7588 مورخ 3/9/52 وزارت امور خارجه اجازه دادند اقدامات لازم از طرف وزارت امور خارجه برای عضویت ایران در اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی به عمل آید.
 اصل تصویب نامه در دفتر نخست وزیر است.

 ماده واحده ـ تبصره (4) قانون الحاِ دو تبصره به قانون عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمانها و مجامع بین المللی :
  به دولت اجازه داده میشود در سازمانها و مجامع بینالمللی مندرج در فهرست زیر عضویت یابد و حق عضویت یا کمک یا سهمیه مربوط را بپردازد. پرداخت حق عضویت وکمکهای معوقه سازمانها و مجامع مزبور با تشخیص دولت بلامانع است.
  ردیف (10)ـ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی

 هدف اتحادیه:
  ترغیب، تشویق و کمک به جوامع سراسر جهان برای حفظ یکپارچگی و تنوع طبیعت وتضمین هر گونه استفاده معقول و منصفانه از منابع طبیعی و اطمینان از اینکه هر گونه استفاده از این منابع با توجه به ارزشها و ابعاد علمی، آموزشی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی از جهت اکولوژیکی پایدار باشد.

 خلاصه ای از اصول و وظایف اتحادیه:
 1ـ تضمین حفاظت از طبیعت به ویژه حفظ تنوع زیستی گونه ها به عنوان یک بنیان و منبع اساسی برای آیندگان .

 2ـ اطمینان از این که در نقاطی از جهان که منابع طبیعی زمین مورد استفاده قرار میگیرند، این گونه بهرهبرداری به صورت خردمندانه، عادلانه و به صورت پایدار انجام گیرد.

3ـ هدایت جوامع بشری به سمت توسعه و در مسیر کیفیت زندگی مطلوب و در عین حال همسو با ظرفیت قابل تحمل محیط (زیستکره)..

.............................................................................................................................................

کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بین المللی به ویژه تالابهای زیستگاه پرندگان آبزی(کنوانسیون تالابها)

convention on wetlands of
international importance especially
as waterfoul habitat
(convention on welland)
ramsar - 1971


اطلاعات و مقررات عمومی کنوانسیون:
تاریخ انعقاد ـ 2 فوریه 1971
تاریخ لازمالاجرا شدن ـ 21 دسامبر 1975
تاریخ عضویت ایران ـ 23 ژوئن 1975
محل انعقاد ـ رامسر، ایران
محل دبیرخانه ـ گلند، سوئیس
مرجع نگهدارنده اسناد ـ یونسکو
زبانهای رسمی کنوانسیون ـ انگلیسی، فرانسه، آلمانی، روسی
مرجع ملی کنوانسیون ایران ـ سازمان حفاظت محیط زیست.


هدف کنوانسیون :
جلوگیری از هر گونه تجاوز و تعدی و تخریب در تالاب ها چه در حال حاضر و چه در آینده و شناخت ظرفیت های اساسی و بنیادی اکولوژیک تالاب های و توجه به ارزش های اقتصادی ، فرهنگی و علمی تالاب ها و قابلیت احیا و بازسازی آنها.
.............................................................................................................................................

کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی وطبیعی جهان
یونسکو ـ 1972(1351 ه . ش)
convention concerning the
protection of the world cultural
and natural heritage
unesco - 1972



 هدف کنوانسیون :
 برقراری شیوه های موثر در جهت حمایت جمعی ومداوم از میراثهای فرهنگی و طبیعی دارای ارزشهای جهانی برجسته واستثنائی طبق روشهای علمی جدید.
 ماده واحدهـ کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان که در تاریخ 16 نوامبر 1972 (25 آبانماه 1351) به تصویب هفدهمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو رسیده است مشتمل بر یک مقدمه و سی و هشت ماده تصویب و اجازه تسلیم اسنادالحاِ آن داده میشود.
  قانون فوقِ مشتمل بر یک ماده و متن کنوانسیون ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه 27/8/1353، در جلسه روز یکشنبه هشتم دیماه یکهزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس شواری ملی رسید.

اطلاعات و مقررات عمومی کنوانسیون:
تاریخ انعقاد ـ 23 نوامبر 1972
تاریخ لازمالاجرا شدن ـ 17 دسامبر 1975
تاریخ عضویت ایران ـ 26 فوریه 1975
محل انعقاد ـ پاریس، فرانسه
محل دبیرخانه ـ پاریس
مرجع نگهدارنده اسناد ـ یونسکو
زبانهای رسمی کنوانسیون ـ انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، روسی، عربی

مرجع ملی کنوانسیون در ایران:
الف ـ سازمان میراث فرهنگی کشور در مورد میراث فرهنگی
ب ـ سازمان حفاظت محیطزیست در مورد میراث طبیعی

................................................................................................................................................

کنوانسیون تجارت بین المللی گونه های جانوران و گیاهان وحشی در معرض خطر انقراض و نابودی
واشنگتن ـ 1973(1352 ه . ش)
convention oninternational


trade in endangeredspecies


of wild fauna andflora


washangton - 1973




هدف کنوانسیون :
حمایت از گونه های جانوران وگیاهان وحشی در معرض خطر انقراض از طریق برقراری واعمال کنترل های لازم در زمینه ،تجارت این گونه ها بوسیله صدور مجوزهای صادرات و واردات .

.............................................................................................................................................

کنوانسیون حفاظت از گونه های مهاجر وحشی (1358 ه . ش)

convention on the conservation of migratory species (cms)
 bon - 1979)




هدف معاهده :
هدف این کنوانسیون حفاظت و مدیریت کارآمد گونه های مهاجر وحشی که از فراز قلمرو ملی کشورهای عضو به خارج مهاجرت می کنند . این عمل توسط طرفهای متعاهد با توافق دولتهای مسیر مهاجرت صورت می گیرد .

...............................................................................................................................................

کنوانسیون منطقه ای کویت برای همکاری دربارة حمایت و توسعه محیط زیست دریایی و نواحی ساحلی در برابر آلودگی
کویت ـ 1978(1357 ه . ش)
kuwait regional convention for
co operation on the protection of
the marine environment from
pollution
kuwait - 1978



هدف کنوانسیون :
جلوگیری وکاهش آلودگی محیط زیست دریائی و مبارزه با آلودگی در منطقه دریائی (خلیج فارس و دریای عمان)
.............................................................................................................................................

پروتکل همکاری منطقهای برای مبارزه با آلودگی ناشی از نفت و سایر مواد مضره در موارد اضطراری
کویت ـ 1978(1357 ه . ش)
protocol concerningregional co


operation incombating pollution by


oil & otherharmful substances in


case ofemergency


kuwait - 1978




هدف پروتکل :
انجام کلیه اقدامات لازم و موثر برای حفاظت از نواحی ساحلی ومنافع دولتهای متعهد در برابر آلودگی ناشی از نفت وسایر مواد مضر در محیط زیست دریائی در مواقع اضطراری .
................................................................................................................................................

پروتکل راجع به آلودگی دریایی ناشی از اکتشاف و استخراج از فلات قاره
کویت ـ 1989(1368 ه . ش)
protocol concerning marine pollution
ersulting from exploration and
exploitation of the continental shely

kuwait - 1989




 هدف پروتکل :
 انجام اقدامات مشخص تر جهت پیشگیری وجلوگیری از آلودگی دریائی ناشی از اکتشاف واستخراج بستر و زیربستر دریا .

.............................................................................................................................................

پروتکل راجع به حمایت محیط زیست دریایی در برابر منابع آلودگی مستقر در خشکی مواد زاید زیان بخش و دفع آنها
کویت ـ 1990 (1369 ه . ش)
protocol for the protection
of the marine environment against
pollution from land - based sources
kuwait - 1990


هدف پروتکل :
تحکیم تدابیر موجود برای جلوگیری ،کاهش و مبارزه با آلودگی ناشی از منابع مستقر در خشکی در سطح ملی و منطقه ای وانجام اقدامات لازم در این مورد.
...............................................................................................................................................

پروتکل کنترل انتقالات برون مرزی مواد زائد خطرناک و دیگر ضایعات در دریا
تهران ـ 1998 (1376 ه . ش)
protocol on the control of marine transboundary movements and disposal of hazardous wastes and other wastes.



 کشورهای متعهد:
  ه عضو کنوانسیون منطقهای کویت برای همکاری درباره حمایت از محیطزیست دریایی در برابر آلودگی مصوب 1978 میلادی (برابر با 1357 هجری) میباشند .
  با علم به خطری که انتقالات برون مرزی و دفع مواد زاید خطرناک و دیگر ضایعات متوجه سلامت انسان و محیط زیست منطقه پروتکل مینماید و این که انتقالات و دفع مزبور، اثرات زیانبار اینگونه مواد زاید را از منشأ آنها به کشورهای عبوری و کشورهایی که مواد زاید در آنها دفع یا نگهداری خواهد شد، انتقال میدهند با اعتقاد به اینکه کاهش یا کنار گذاشتن تولید مواد زاید خطرناک و دیگر ضایعات و در صورتی که این امر میسر نباشد، دفع صحیح آنها از نظر زیست محیطی در محل تولید یا در نزدیکی آن مطئمنترین راه جهت کاهش خطراتی است که به واسطه مواد زاید خطرناک با دیگر ضایعات از جمله انتقالات برون مرزی آنها متوجه سلامت انسان و محیط زیست دریایی میشود.
 با تشخیص کامل اینکه هر یک از کشورهای متعاهد دارای حق حاکمیت جهت تحریم ورود یا دفع مواد زاید خطرناک و دیگر ضایعات خارجی در سرزمین خود میباشد .
با تأکید بر اهمیت همکاری و هماهنگی اقدامات منطقهای به منظور ایجاد تسهیلات انتقالات برون مرزی مواد زاید خطرناک و دیگر ضایعات بین کشورهای متعاهد و محدودیت واردات مواد زاید از کشورهای غیر متعاهد جهت دفع.

.................................................................................................................................................

کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیط زیست دریایی دریای خزر
تهران ـ 2003 (1382 ه . ش)

framework convention for the protection of the marine environment of the caspian sea
tehran- 2003


هدف
هدف این کنوانسیون، حفاظت از محیط زیست دریای خزر از کلیه منابع آلوده کننده از جمله حفاظت، نگهداری، احیاء و استفاده منطقی و پایدار از منابع بیولوژیکی دریای خزر میباشد.
.............................................................................................................................................

کنوانسیون وین برای حفاظت از لایه ازن وین ـ 1987 (1366 ه . ش)

vienna convention for the protection of the ozone layer
vienna - 1987


هدف کنوانسیون :
حفظ سلامت انسان ومحیط زیست در برابر خطرات ناشی از تغییر و کاهش لایه ازن .



پروتکل مونترآل در مورد مواد کاهنده لایه ازن مونترآل - 1987 ( 1366 ه . ش)


montreal protocol on substances
that deplete the ozone layer
montreal - 1987


هدف پروتکل :
حفاظت از لایه ازن از طریق پیش بینی و برقراری ضوابط و معیارهایی در جهت کنترل انتشار مواد کاهنده لایه ازن در جهان .
...............................................................................................................................................

کنوانسیون بازل دربارة کنترل انتقالات برون مرزی مواد زاید زیان بخش و دفع آنها
بازل ـ 1980 (1368 ه . ش)
bazel convention onthe control


of transboundarymovements of


hazardous wastes andtheir


disposal


bazel - 1989




هدف کنوانسیون :
الزام دولت های عضو به کاهش حجم نقل وانتقال برون مرزی مواد زائد موضوع کنوانسیون وایجاد این مواد در حد بی ضرر به محیط زیست واعمال مدیریت مناسب وموثر نسبت به نقل وانتقال ودفع مواد مذکور .
.................................................................................................................................................

کنوانسیون تنوع زیستی ریودوژانیروـ 1992 (1371 ه . ش)

convention onbiological


diversity


rio - 1992



هدف کنوانسیون :
حفظ تنوع زیستی ،استفاده پایدار از گونه های زیستی وسهیم شدن عادلانه وبرابر در منافع حاصل از کاربرد منابع ژنتیکی از جمله از طریق د سترسی مناسب به این منابع و انتقال صحیح تکنولوژی های مرتبط با در نظر گرفتن کلیه حقوق مربوط به آن منابع و تکنولوژی ها.
..............................................................................................................................................

پروتکل ایمنی زیستی (کارتاهنا) نایروبی ـ 2000 (1379 ه . ش)

cartagena protocol on biosafty
to the convention on biological
diversity
nirobi - 2000



هدف معاهده :
هدف این پروتکل کمک و همیاری در جهت تضمین سطح مناسب حفاظت در زمینه انتقال ، جابجایی و استفاده ایمن از موجودات زنده تغییر شکل یافته است که حاصل فناوری زیستی جدید هستند و با در نظر گرفتن مخاطرات آنها برای سلامت انسان به ویژه نقل و انتقالات برون مرزی اثرات زیان آوری بر حفظ و استفاده پایدار از تنوع زیستی داشته باشد .
.............................................................................................................................................

کنوانسیون جلوگیری از آلودگی دریایی ناشی از دفع(تخلیه) مواد زاید ودیگر مواد
لندن ـ 1972 (1351 ه . ش)
convention on theprevention


of marine pollutionby


dumping of wastes and othermatter


london - 1972








هدف کنوانسیون :
کنترل وجلوگیری از آلودگی دریائی ناشی از تخلیه ودفع مواد زائد وتشویق وحمایت از انعقاد قراردادها وتوافقنامه ها ی منطقه ای مکمل این کنوانسیون .
.............................................................................................................................................

کنوانسیون بین المللی آمادگی، مقابله درو همکاری در برابر آلودگی نفتی لندن ـ 1990
(1369 ه . ش)
international convention on oil
pollution preparedness, response
and co-operation
(oil pollution preparedness)
london – 1990





پروتکل مربوط به مداخله در دریاهای آزاد در صورت بروز آلودگی ناشی از موادی غیر از نفت
لندن ـ 1973 (1352 ه . ش)



protocolrelating to intervention


on the high seas in cases ofpulloution


by substance otherthanoil


london - 1973





هدف پروتکل :

ایجاد صلاحیت واختیار برای کشورهای عضو برای مبادرت به اقدام ومداخله در دریای ازاد در صورت بروز سانحه دریائی وایجاد خطرات شدیدوقریب الوقوع ناشی از آلودگی با موادی غیر از نفت.
..................................................................................................................................................

کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتیها- مارپل ـ 78ـ 1973
(1351 ه . ش)
convention on the prevention of marine pollution from ships
marpol - 1973 - 78




هدف کنوانسیون :
هدف این کنوانسیون جلوگیری از آلودگی عمدی محیط زیست دریایی و بر طرف سازی کامل آلودگی محیط زیست دریایی ناشی از نفت و دیگر مواد مضر و به حداقل رساندن اتفاقی این مواد است .
.................................................................................................................................................

پروتکل مربوط به کنوانسیون بینالمللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتیها
مارپل ـ 1978 (1357 ه . ش)
protocol on the prevention of marine pollution from ships
marpol - 1978



قانون الحاقِ جمهوری اسلامی ایران به پروتکل 1978 مربوط به کنوانسیون بینالمللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتیها 1973 (مارپل 78 / 1973)
............................................................................................................................................

کنوانسیون آیین اعلام رضایت قبلی برای درمواد شیمیایی و آفتکشهای
خطرناک خاص در تجارت بینالمللی (روتردام 2003)


هدف کنوانسیون :
هدف این کنوانسیون ارتقای مسئولیت مشترک و تلاش های مبتنی بر همکاری بین اعضا در تجارت بین المللی برخی مواد شیمیای خطرناک بمنظور حفظ سلامت انسان و محیط زیست از آسیب های بالقوه و مساعدت در جهت استفاده سازگار با محیط زیست آنها می باشد که از طریق تسهیل نمودن تبادل اطلاعات درخصوص ویژگیهای مواد شیمیایی با پیش بینی فرایند تصمیم گیری ملی در رابطه با واردات و صادرات آنها و اعلام این تصمیمات به اعضا انجام می شود .
ماده واحده ـ به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده میشود به کنوانسیون روتردام در مورد آیین اعلام رضایت قبلی برای مواد شیمیایی و آفتکشهای خطرناک خاص در تجارت بینالمللی ملحق شود و سند تصویب آن را نزد مرجع نگهدارنده تودیع نماید.

...............................................................................................................................................

کنوانسیون مدیریت زیست محیطی آلاینده های آلی پایدار (استکهلم)

CONVENTION ON THE PERSISTENT
ORGANIC POLLUTANTS (POPs)
(STOCKHOLM)



هدف معاهده :
هدف این کنوانسیون حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست در مقابل آلاینده های آلی پایدار که دارای خصوصیات سمیت ، مقاومت در برابر تجزیه ، تجمع در بدن موجودات و انتقال از طریق هوا ، آب و گونه های مهاجر است می باشد .
..............................................................................................................................................

 برنامه همکاریهای زیست محیطی کشورهای جنوب آسیا
 کلمبوـ 1980(1370 ه . ش).

south asian conservation environment program (sacep)
colombo - 1980



هدف برنامه :
حمایت و تشویق اجرای طرحهائی در جهت بهبود وضعیت محیط زیست اعم از طبیعی وانسانی و بهبود کیفیت زندگی در کشورهای جنوب اسیا و استفاده صحیح و پایدار از منابع طبیعی برای از بین بردن فقر وکاهش نابرابریهای موجود در کشورهای مذکور